پریاپیسم Priapism یک اختلال نعوظ دائم و معمولاً دردناک است که بیش از چهار ساعت طول می کشد و بدون تحریک جنسی رخ می دهد. این وضعیت زمانی ایجاد می شود که خون در آلت تناسلی به دام می افتد و قادر به تخلیه نیست. اگر این عارضه بلافاصله درمان نشود، می تواند منجر به زخم و اختلال نعوظ دائمی شود.
پریاپیسم می تواند در تمام گروه های سنی از جمله نوزادان رخ دهد. با این حال، معمولاً مردان را در دو گروه سنی مختلف تحت تأثیر قرار می دهد: بین سنین 5 تا 10 سال و 20 تا 50 سال و بعنوان یک اختلال جنسی مردان شناخته می شود.
چند نوع پریاپیسم وجود دارد؟
1- پریاپیسم کم جریان: این نوع پریاپیسم نتیجه به دام افتادن خون در آلت تناسلی است و اغلب بدون علت شناخته شده در مردان رخ می دهد، اما بر مردان مبتلا به بیماری سلول داسی شکل، لوسمی (سرطان خون) یا مالاریا نیز تأثیر می گذارد.
2- پریاپیسم با جریان بالا: این نادرتر است و معمولاً دردناک نیست. این در نتیجه پارگی شریان ناشی از آسیب به آلت تناسلی یا پرینه (ناحیه بین کیسه بیضه و مقعد) است که مانع از گردش طبیعی خون در آلت تناسلی می شود.
چه چیزی باعث پریاپیسم می شود؟
1- کم خونی سلول داسی شکل: برخی از موارد بزرگسالان پریاپیسم نتیجه بیماری سلول داسی شکل است. تقریباً 42 درصد از بزرگسالان مبتلا به سلول داسی شکل در نهایت به پریاپیسم مبتلا می شوند.
2- داروها: در یک سوم موارد، علت پریاپیسم ناشناخته است. بقیه موارد ناشی از یک بیماری مرتبط است، از جمله بیماری سلول داسی شکل، تومورهای لگنی، عفونت های لگن، سرطان خون، ترومای تناسلی یا ترومای نخاع. انواع داروها یا داروهای تفریحی نیز می توانند منجر به پریاپیسم شوند.
الف) داروهای ضد افسردگی: مانند بوپروپیون، ترازودون، فلوکستین، سرترالین و لیتیوم
ب) داروهای ضد روان پریشی: مانند کلوزاپین
ج) روانگردان ها( یا داروهای اعصاب و روان): مانند کلرپرومازین
د) مسدود کننده آلفا آدرنرژیک: مانند پرازوسین
ه) هورمون ها: مانند هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (در مردان هیپوگنادال)، تستوسترون
و) داروهای ضد انعقاد: مانند هپارین، کومادین
ز) مواد مخدر: مانند کوکائین، الکل
علل دیگر پریاپیسم عبارتند از:
1- ضربه به نخاع یا ناحیه تناسلی.
2- نیش عنکبوت بیوه سیاه.
3- مسمومیت با مونوکسید کربن.
4- مصرف مواد مخدر مانند ماری جوانا و کوکائین.
در موارد نادر، پریاپیسم ممکن است با سرطان هایی مرتبط باشد که می تواند آلت تناسلی را تحت تاثیر قرار دهد و از خروج خون جلوگیری کند.
پریاپیسم چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر به پریاپیسم مبتلا هستید، مهم است که فورا مراقبت های پزشکی را دریافت کنید. به پزشک خود بگویید:
1- چه مدت است که نعوظ داشته اید.
2- نعوظ شما معمولا چقدر طول می کشد.
3- اگر از دارو یا داروی قانونی یا غیرقانونی استفاده کرده اید. با پزشک خود صادق باشید استفاده از مواد مخدر به ویژه مورد توجه است، زیرا هم ماری جوانا و هم کوکائین با پریاپیسم مرتبط هستند.
4- آیا پریاپیسم پس از ضربه به آن ناحیه از بدن اتفاق افتاده است یا خیر.
پزشک سابقه پزشکی شما را بررسی می کند و یک معاینه فیزیکی برای کمک به تعیین علت پریاپیسم انجام می دهد.
پس از اتمام معاینه فیزیکی، پزشک گاز خون را از آلت تناسلی اندازه گیری می کند. در طی این آزمایش، یک سوزن کوچک در آلت تناسلی قرار می گیرد، مقداری خون گرفته می شود و سپس برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه فرستاده می شود. این سرنخی از نوع پریاپیسم، مدت زمان وجود این بیماری و میزان آسیب ایجاد می کند.
درمان اختلال نعوذ دردناک
هدف تمام درمان ها این است که نعوظ از بین برود و توانایی نعوظ در آینده حفظ شود. اگر فردی طی چهار تا شش ساعت تحت درمان قرار گیرد، نعوظ تقریباً همیشه می تواند با دارو کاهش یابد. اگر نعوظ کمتر از چهار ساعت طول کشیده باشد، داروهای ضداحتقان که ممکن است جریان خون به آلت تناسلی را کاهش دهند، ممکن است بسیار مفید باشند. سایر گزینه های درمانی عبارتند از:
1- کمپرس یخ: یخ اعمال شده روی آلت تناسلی و پرینه ممکن است تورم را کاهش دهد.
2- بستن با جراحی: در مواردی که یک شریان پاره شده است، استفاده می شود، پزشک شریان ایجاد کننده پریاپیسم را به منظور بازگرداندن جریان خون طبیعی می بندد.
3- تزریق داخل حفره ای: این درمان برای پریاپیسم با جریان کم استفاده می شود. داروهایی به نام آلفا آگونیست ها به آلت تناسلی تزریق می شوند. آنها باعث باریک شدن شریان ها، کاهش جریان خون به آلت تناسلی و کاهش تورم می شوند.
4- شنت جراحی: همچنین برای پریاپیسم با جریان کم استفاده می شود، شنت یک گذرگاه است که با جراحی در آلت تناسلی قرار می گیرد تا جریان خون را منحرف کند و گردش خون را به حالت عادی بازگرداند.
5- آسپیراسیون: پس از بی حس کردن آلت تناسلی، پزشکان برای کاهش فشار و تورم، یک سوزن وارد کرده و خون را از آلت خارج می کنند.
اگر فکر می کنید که پریاپیسم را تجربه می کنید، نباید خودتان آن را درمان کنید. در عوض، در اسرع وقت کمک اضطراری دریافت کنید.
چگونه می توانیم به پیشگیری از پریاپیسم در کودکان کمک کنیم؟
مطمئن شوید که فرزندتان برای معاینات منظم به پزشک خود مراجعه می کند. اگر فرزند شما دارای یک بیماری پزشکی مانند بیماری سلول داسی شکل است، مطمئن شوید که او برنامه درمانی خود را دنبال می کند.
با فرزندتان در مورد خطرات الکل و مواد مخدر صحبت کنید. اگر کودک الکل مصرف می کند یا مواد مخدر مصرف می کند و برای ترک آن نیاز به کمک دارد، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی کودک خود صحبت کنید.
پریاپیسم چگونه باعث اختلال نعوذ میشود؟
نعوظ بدون جریان خون مناسب اتفاق نمی افتد. به طور معمول وقتی مردی تحریک می شود، شریان های لگن و آلت تناسلی او شل می شوند و منبسط می شوند و خون بیشتری به بافت های اسفنجی آلت تناسلی می رسانند. در همان زمان، دریچههای وریدها بسته میشوند و خون را در آن ناحیه به دام میاندازند و باعث نعوظ میشوند. پس از پایان هیجان، دریچه های سیاهرگ باز می شوند، خون به بیرون می ریزد و آلت تناسلی به حالت معمول خود باز می گردد.
جریان خونی که طبیعی نیست میتواند باعث پریاپیسم شود، نعوظی که بیش از 4 ساعت طول میکشد، معمولاً دردناک است و ممکن است بدون تحریک جنسی اتفاق بیفتد.
منابع:
https://www.webmd.com/erectile-dysfunction/erectile-dysfunction-priapism
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/10042-priapism
https://www.ucsfhealth.org/education/drugs-reported-to-cause-priapism