بسیاری از اوقات افراد مبتلا به سرطان از خود می پرسند که چگونه تشخیص و درمان ممکن است بر زندگی جنسی آنها تأثیر بگذارد. روابط جنسی و صمیمیت برای افراد مبتلا به سرطان به همان اندازه که برای افرادی که سرطان ندارند اهمیت دارد، مهم است. در واقع، نشان داده شده است که رابطه جنسی و صمیمیت به افراد کمک می کند تا با سرطان مقابله کنند و به آنها کمک می کند تا با احساسات پریشانی کنار بیایند.
اولین قدم این است که موضوع رابطه جنسی را با شریک زندگی و پزشك خود مطرح کنید. بسیار مهم است که در مورد آنچه باید انتظار داشته باشید صحبت کنید، و همچنان در مورد آنچه که در زندگی جنسی شما تغییر می کند یا تغییر کرده است. همانطور که مراحل درمانی را طی می کنید، در این خصوص صحبت کنید. تصور نکنید که پزشک یا پرستار شما در مورد نگرانی های شما از تمایلات جنسی اتان می پرسند. به احتمال زیاد این شما هستید که می بایست گفتگو را شروع کنید.
احتمالاً چیزهایی هست که در مورد آنها سوال دارید. در اینجا چند سوال وجود دارد که می توانید از آنها برای شروع گفتگو پزشك خود در مورد داشتن رابطه جنسی در طول و بعد از درمان استفاده کنید :
1- چگونه درمان ممکن است بر زندگی جنسی من تأثیر بگذارد ؟
2- آیا در حال حاضر رابطه جنسی بی خطر است ؟ اگر نه، چه زمانی . رابطه جنسی خوب است ؟
3- آیا انواعی از رابطه جنسی وجود دارد که باید از آن اجتناب کنم ؟
4- آیا باید از روش های ضد بارداری استفاده کنم ؟
5- آیا شریک زندگی من نیاز به استفاده از کنترل بارداری در طول درمان دارد ؟ بعدش چطور ؟
6- آیا مایعات بدن من می تواند داروها یا درمان ها (مانند اشعه) را به همسرم منتقل کند ؟
7- چه اقدامات ایمنی را باید انجام دهم و برای چه مدت ؟
درک نحوه عملکرد اعضای بدن مرد
اندام تناسلی مرد در لگن (قسمت پایین شکم) و در جلوی بدن بین پاها قرار دارد. در اینجا برخی از اندام های داخل یا نزدیک لگن، از جمله اندام های جنسی و سایر اندام های مجاور وجود دارد. سرطان هر یک از این اندام ها یا درمان سرطان در این ناحیه می تواند بر زندگی جنسی شما تأثیر بگذارد :
1- کیسه بیضه : کیسه ای که در زیر آلت تناسلی آویزان است و بیضه ها را نگه می دارد.
2- بیضه ها : دو اندام بیضی شکل در داخل کیسه بیضه که منبع ثابتی از هورمون ها، عمدتاً تستوسترون را تولید می کنند. آنها همچنین روزانه میلیون ها اسپرم تولید می کنند.
3- اپیدیدیم – یک لوله بسیار نازک و مارپیچ بلند که در بالای هر بیضه و پشت آن قرار می گیرد. اسپرم باید از طریق اپیدیدیم عبور کند تا بالغ شود.
4- شریان های بیضه ( واس دفرس ) : لوله های دو طرف بدن که اسپرم باید درست قبل از انزال از آن عبور کند. هر لوله اسپرم را از اپیدیدیم به داخل بدن به سمت غده پروستات می برد.
5- غده پروستات : غده ای گردویی شکل که در جلوی راست روده و زیر مثانه قرار دارد. پروستات مجرای ادرار را احاطه کرده است. این غده جایی است که اسپرم با مایعات پروستات و وزیکول های منی مخلوط می شود. این مایع سفید رنگ و غنی از پروتئین به حمایت و تغذیه اسپرم ها کمک می کند تا بتوانند مدتی پس از انزال زنده بمانند.
6- وزیکول‌های منی : کیسه‌هایی متصل به مجرای دفران که بخشی از مایع را می‌سازد که به حمایت از اسپرم کمک می‌کند. در طول ارگاسم، این مخلوط مایع و اسپرم که منی نام دارد، از طریق مجرای ادرار و از نوک آلت تناسلی خارج می شود.
7- مجرای ادرار : لوله ای که از آلت تناسلی می گذرد تا هم ادرار را از مثانه و هم مایع منی را از بدن خارج کند.
8- آلت تناسلی : اندام مردانه که برای رابطه جنسی استفاده می شود. پر از بافت‌های اسفنجی است که با خون پر می شود تا وقتی مردی از نظر جنسی برانگیخته می‌شود، نعوظ ایجاد کند.
9- مثانه : اندامی توخالی و بالون مانند که ادرار را نگه می دارد.
10- رکتوم : انتهای پایین روده که به خارج از بدن متصل می شود.
درک نقش تستوسترون
تستوسترون هورمون اصلی مردانه است. باعث رشد اندام های تولید مثل می شود و نعوظ و رفتار جنسی را تقویت می کند. تستوسترون همچنین باعث ایجاد ویژگی های جنسی ثانویه در دوران بلوغ می شود، مانند صدای عمیق تر و رشد مو در بدن و صورت. بیضه ها بیشتر این هورمون را می سازند. غدد فوق کلیوی که در بالای کلیه ها قرار دارند نیز در مردان و زنان مقادیر کمی تستوسترون تولید می کنند. میتوانید مقاله اثر درمان سرطان بر رابطه جنسی در زنان را مطالعه کنید.
سطح هورمون مردانه بسیار متفاوت است، اما بیشتر مردان تستوسترون بیشتری در جریان خون دارند. مردی با سطح پایین تستوسترون ممکن است در نعوظ یا حفظ نعوظ مشکل داشته باشد و ممکن است تمایل خود را برای رابطه جنسی از دست بدهد. سطح تستوسترون با افزایش سن مرد کاهش می یابد.
الگوی طبیعی برانگیختگی و نعوظ
نعوظ زمانی شروع می شود که مغز سیگنالی را به نخاع و از طریق اعصابی که به داخل لگن می روند ارسال می کند. برخی از اعصاب مهمی که باعث ایجاد نعوظ می شوند، نزدیک راست روده (آخرین قسمت روده بزرگ) و در امتداد دو طرف پروستات قرار دارند.
هنگامی که این سیگنال دریافت می شود، بافت اسفنجی داخل ساقه آلت تناسلی شل می شود و شریان ها (رگ های خونی) که خون را به آلت تناسلی می برند، منبسط می شوند. همانطور که دیواره های این رگ های خونی کشیده می شوند، خون به سرعت دو لوله اسفنجی از بافت داخل ساقه آلت تناسلی را پر می کند. سیاهرگ‌های آلت تناسلی که معمولاً خون را از آلت تناسلی خارج می‌کنند، فشرده می‌شوند تا خون بیشتری در داخل آن باقی بماند. این باعث افزایش شدید فشار خون در داخل آلت تناسلی می شود که باعث ایجاد نعوظ محکم می شود.
اعصابی که به مرد اجازه می‌دهند هنگام لمس آلت تناسلی، احساس لذت کنند، در مسیری متفاوت از اعصابی هستند که جریان خون را کنترل می‌کنند و نعوظ ایجاد می‌کنند. بنابراین؛ حتی اگر آسیب عصبی یا انسداد رگ‌های خونی مرد را از نعوظ باز دارد، تقریباً همیشه می‌تواند از لمس شدن لذت ببرد. او همچنان می تواند به ارگاسم برسد.
اثرات جراحی بر نعوظ
برخی از انواع جراحی سرطان می تواند بر نعوظ تأثیر بگذارد. اگر هر یک از این جراحی ها بخشی از برنامه درمانی شما است، قبل از انجام عمل با پزشک خود صحبت کنید. از پزشک بپرسید که چگونه نعوظ شما ممکن است تحت تأثیر جراحی قرار گیرد و بهترین راه برای مدیریت مشکل چیست.
انواع جراحی سرطان
پروستاتکتومی رادیکال : برداشتن پروستات و وزیکول های منی برای سرطان پروستات.
سیستکتومی رادیکال : برداشتن مثانه، پروستات، مجرای ادرار فوقانی و وزیکول های منی برای سرطان مثانه. برداشتن مثانه نیاز به روش جدیدی برای جمع آوری ادرار دارد، یا از طریق سوراخی در کیسه ای روی شکم یا با ساختن یک “مثانه” جدید در داخل بدن.
رزکسیون شکمی (AP) : برداشتن قسمت تحتانی کولون و رکتوم برای سرطان کولون. این جراحی ممکن است به سوراخی در شکم نیاز داشته باشد که مواد زائد جامد می توانند از بدن خارج شوند.
برداشتن کامل مزورکتوم (TME) : برداشتن رکتوم و همچنین بافت هایی که از آن حمایت می کنند ( به نام مزورکتوم ) برای درمان سرطان رکتوم.
بیرون زدگی کامل لگن : برداشتن مثانه، پروستات، وزیکول های منی و راست روده، معمولاً برای تومور بزرگ روده بزرگ، که نیاز به منافذ جدیدی برای خروج ادرار و مواد جامد از بدن دارد.
اکثر مردانی که این نوع جراحی ها را انجام می دهند در نعوظ دچار مشکل می شوند (به نام اختلال نعوظ یا ED). برخی از مردان می‌توانند نعوظ های محکمی برای دخول داشته باشند، اما احتمالاً مانند قبل سفت نیستند. دیگران ممکن است نتوانند نعوظ داشته باشند. درمان های مختلفی برای اختلال نعوظ (ED) وجود دارد که می تواند به بسیاری از مردان کمک کند نعوظ خود را بازگردانند.
سایر مواردی که بر نعوظ بعد از جراحی تأثیر می گذارد
طیف گسترده ای از میزان اختلال نعوظ گزارش شده است، حتی در مردانی که جراحی نکرده اند. اما در اکثر موارد، هر چه مرد جوان‌تر باشد، احتمال نعوظ کامل پس از جراحی افزایش می‌یابد. مردان زیر 60 سال و به خصوص افراد زیر 50 سال بیشتر از مردان مسن تر نعوظ خود را بهبود می بخشند.
همچنین مردانی که قبل از جراحی سرطان نعوظ خوبی داشتند، نسبت به مردانی که مشکلات نعوظ داشتند، به مراتب بیشتر احتمال دارد نعوظ خود را بهبود بخشند.
سایر شرایط، مانند بیماری پیرونی : در برخی از مردان، آلت تناسلی در هنگام نعوظ ممکن است دچار انحنای دردناک یا « گره » شود. این وضعیت بیماری پیرونی نامیده می شود. اغلب به دلیل تشکیل بافت اسکار در داخل آلت تناسلی است و با برخی از جراحی های سرطان مانند جراحی برای برداشتن پروستات ( پروستاتکتومی ) مرتبط است. با این حال، بیماری پیرونی به ندرت با درمان سرطان مرتبط است و می توان آن را با تزریق برخی داروها یا با جراحی درمان کرد. اگر نعوظ دردناکی دارید، از پزشک خود برای یافتن یک متخصص اورولوژیست با تجربه در درمان این بیماری کمک بخواهید.
توانبخشی اولیه آلت تناسلی بعد از جراحی
همانطور که قبلا ذکر شد، زمان بهبودی نعوظ بعد از جراحی می تواند تا 2 سال باشد. اگر مردی در این مدت زمان نعوظ نداشته باشد، ممکن است بافت‌های آلت تناسلی او ضعیف شوند. هنگامی که این اتفاق بیفتد، او نمی تواند به طور طبیعی نعوظ داشته باشد. برخی از متخصصان و پزشکان روش‌های مختلفی را برای تقویت نعوظ که طی هفته ها یا ماه‌ها پس از جراحی شروع می‌شود، توصیه می‌کنند تا به برخی از مردان کمک کنند تا عملکرد جنسی را بازیابی کنند. ممکن است این را بشنوید که به آن توانبخشی آلت تناسلی یا توانبخشی نعوظ می گویند. توانبخشی آلت تناسلی دارای 2 بخش است :
اطمینان حاصل کنید که نعوظ منظمی دارید. اگر بتوانید 2 تا 3 بار در هفته نعوظ داشته باشید، بهتر است. این به سالم ماندن بافت آلت تناسلی شما کمک می کند.
استفاده از یک قرص با دوز کم برای کمک به جریان خون در اطراف اعصاب و کمک به بهبود اعصاب می تواند موثر باشد.
جهت دریافت مشاوره جنسی افراد مبتلا به سرطان با کلینیک تخصصی سلامت جنسی ژوآ تماس بگیرید.
اثرات روانشناختی درمان سرطان بر نعوظ
بسیاری از مردان زمانی که با نعوظ مشکل دارند، ناامیدی، ترس و ناراحتی را گزارش می دهند. آنها گزارش می دهند که احساس می کنند چیز مهمی گم شده است. مردان ممکن است در صورت داشتن مشکلات نعوظ، نارضایتی کلی از زندگی و افسردگی را گزارش کنند. این احساسات بخشی طبیعی از مقابله با مشکلات نعوظ هستند و اکثر مردان، اگر بتوانند درمان های موثری برای کمک به نعوظ خود پیدا کنند، احساس بهتری خواهند داشت. اگر این احساسات شدید باشند یا ادامه داشته باشند، بیشتر مردان مراجعه به یک متخصص بهداشت روان متخصص در مسائل جنسی یا روانپزشکی که می تواند به رفع این احساسات کمک کند بسیار مفید است.
منبع: www.cancer.org
